EFactor organiseert: 7 september in Utrecht; Marcel Broersma; lessons learned
Op 7 September zal Marcel Broersma (43) je inspireren door te verhalen over zijn leven als ondernemer. Natuurlijk zal hij hierbij niet vergeten zijn lessen met je te delen. Wellicht behoedt hij jou voor een van de vele valkuilen op jouw pad als ondernemer. Marcel Broersma was in 1997 een van de oprichters van detacheerder Flex Group. Na de dotcomcrash ging de onderneming bijna failliet. Een zegen, zegt hij nu.
‘We draaiden vanaf het eerste jaar winst. Alles stond in het teken van groei. Het was een gouden tijd. Wie mensen had, had business. Binnen vijf jaar stonden er 500 man op de payroll. Die waren allemaal in vaste dienst. We werden uitgeroepen tot snelste groeier van Europa.’
‘We zorgden goed voor onze mensen. Ze hadden allemaal een leaseauto, een telefoon van de zaak. Er kwamen 30 tot 50 man per maand bij, de kosten gingen voor de baten uit.’
Dotcomcrash
‘Toen kwam de dotcomcrash. Begin 2002 hadden we zo’n 20% van de mensen op de bank zitten. We hadden reserves, maar de wijze waarop het geld eruit vloog, daar hadden we niet genoeg vet voor op de botten. Onze ondernemersgeest zat ons in de weg. We dachten dat het wel goed zou komen, dat we als een witte raaf een slechte markt zouden overleven. We bleven mensen aannemen. Uiteindelijk gingen we bijna door het putje.’
‘Ik heb nog nooit zo veel geleerd als in het halfjaar dat het verkeerd ging. Als je de schijn mee hebt, gaat alles vanzelf. Als je de schijn tegen hebt, moet je extra hard je best doen. Dan is ondernemen opeens een heel eenzaam vak. We zaten heel dicht bij het faillissement en tóch moesten we vertrouwen uit blijven stralen naar klanten en leveranciers. Nu weet ik dat onder druk alles vloeibaar wordt. Als het écht moet, kun je alles voor elkaar krijgen.’
Reorganisatie
‘We hadden euro 3 mln nodig voor de reorganisatie. In een paar weken tijd zijn we bij heel investerend Nederland op bezoek geweest. De markt zat op slot. Via een bankcontact kwamen we in oktober in contact met “een bekende dame die haar geld met internet verdiend heeft”. Nadat ze de boeken geanalyseerd had, gebeurden er vreemde dingen. Op vrijdag vielen we opeens onder “bijzonder beheer”, op maandag werd ons krediet opgezegd, op donderdag was het het einde van de maand. Zo’n detacheringsbedrijf klapt uit elkaar als je voor het einde van de maand je mensen niet kan betalen. We stonden met de rug tegen de muur. Achteraf vermoed ik dat iemand informatie heeft gedeeld met onze huisbankier.’
Ontslagen
‘We besloten rigoureus orde op zaken te stellen en niet verder te praten met de investeerder. In twee weken tijd hebben we 150 van de 500 man ontslagen, we gingen over van bancair naar factoring en we zijn open in gesprek gegaan met debiteuren en crediteuren. De crediteurentermijn werd opgerekt van dertig naar zestig dagen, de debiteurentermijn ging van 75 naar 45 dagen. We wonnen twee maanden omzet, goed voor euro 6 mln liquiditeitsruimte. Het was precies genoeg om de reorganisatie en de lopende kosten te dekken. We hadden die euro 3 mln, de bank en de investeerder niet meer nodig.’
Exit
‘Begin 2003 stonden er 350 man op de loonlijst, eind 2005 zaten we weer op 500 man. We fuseerden met het beursgenoteerde DPA. Na de fusie zaten we met drie kapiteins op één schip. Ik heb dat niet lang volgehouden. In 2006 verkocht ik mijn aandelen. Ik zou een jaar niets doen, na drie maanden was ik weer aan het werk. Ik belegde in vastgoed en deed advieswerk.’
Lessen
‘Uit dat advieswerk is in 2008 Peak Value ontstaan. We helpen ondernemers hun groeiambities te realiseren. Ik maak daarbij dankbaar gebruik van de lessen die ik bij Flex Group geleerd heb. Peak Value tempert de eigenwijsheid van ondernemers zonder de ondernemersgeest uit het bedrijf te halen. Zo’n traject is zeer intensief. We krijgen als het ware verkering met elkaar. In een aantal van de ondernemingen die we adviseren zijn we medeaandeelhouder. De percentages variëren tussen de 5 en 90%. De groeiambitie blijft. Over vijf jaar hebben we landelijke dekking en zijn we de standaard in de markt.’
Kijk voor meer info over de bijeenkomt op EFactor